Wild Aalsmeer

Getuigenissen over de Aalsmeerse wateren door beroepsvisser Theo Rekelhof

De documentairemaker van Wild Aalsmeer is achter de schermen bijgestaan door enthousiaste locals, wat prachtige natuurscènes heeft opgeleverd. Zo ook door visser Theo Rekelhof, die zich verantwoordelijk voelt voor de onderwaternatuur van de Westeinderplassen.

Diversiteit

‘Ik ben palingvisser, beter gezegd: beroepsvisser. Paling is de hoofdmoot van mijn bestaan, maar ik vang allerlei soorten vis, zoals snoek en snoekbaars. Toevallig heb ik er laatst een nieuwe soort bij gevangen: een modderkruiper. Heel bijzonder, want het is een moddervisje die van kwaliteit houdt en ze zijn niet zo groot, een centimeter of twaalf. In de polder kom je ze veel tegen, hier niet zo vaak. Dat we ze vangen is wel een teken dat het water gezond is, diversiteit betekent altijd dat water van redelijke kwaliteit is.’

Gezonde spanning

‘Ons bedrijf is intussen honderdvijftig jaar oud en we hebben altijd op de Westeinderplassen gevist. Mijn vader, opa en overgrootvader waren ook visser en ik heb een hele sterke band met dit water. Toen ik jong was woonden we in het dorpje Kudelstaart en ‘s zomers zwommen we hier elke dag. Op zondag zie ik veel mensen dobberen op de Westeinderplassen en als ik dan maandagochtend ga varen, denk ik bij mezelf: wat is het toch heerlijk vandaag. Vroeger voer mijn vader ook bijna iedere dag met me mee, tot zijn tachtigste. Ik heb hier altijd wat te doen en voordat ik ga varen voel ik nog steeds een gezonde dosis spanning; wat zal ik vandaag vangen? Zal het wat opleveren?’

Helder

‘Ik heb het water door de jaren heen behoorlijk zien veranderen. Vroeger was het best wel troebel en had het eigenlijk niet zo’n goede kwaliteit, doordat er veel biologische verontreiniging in zat. Zo’n dertig jaar geleden begon het water echter te veranderen door riolering en waterzuivering. Nu is het behoorlijk helder en rijk aan waterplanten. Die planten zorgen wel weer voor een andere opbouw van de visstand; bij helder water doet snoek het bijvoorbeeld weer beter dan snoekbaars.’

Beheerst en beheerd

‘Vissen moet je met verstand doen en je moet weten waar je staat. Door jarenlang te observeren, te kijken hoeveel broedsel er is en hoeveel voedsel er is voor de vissen, kom je een heel eind. Glasaal zet ik uit in samenwerking met de gemeente en de hengelsportvereniging, om de stand nog beter te krijgen. En natuurlijk moet je beheerst en beheerd vissen. Ik ben onderdeel van de onderwaternatuur, ik moet ervoor zorgen dat er genoeg vis blijft. Mijn oom en vader waren meer van het ‘lekker vissen en niet teveel erover nadenken.’ Maar omdat de visstand is teruggelopen, mede door helderder water, denk ik er wel over na en vraag ik mezelf altijd af: hoeveel kan ik oogsten dit jaar?’

Meer ontdekken over dit bijzondere natuurgebied, ga dan naar VisitAalsmeer.nl en laat je inspireren door alles wat Aalsmeer te bieden heeft.

Het poelleven van schipper Henk van Leeuwen

De documentairemaker van Wild Aalsmeer is achter de schermen bijgestaan door enthousiaste locals, wat prachtige natuurscènes heeft opgeleverd. Zo ook door schipper Henk van Leeuwen van de Westeinder Rondvaart, die vrijwel dagelijks geniet van het plassengebied waarin hij werkt.

Verhalenverteller

‘Ik ben rondvaartschipper en bootjesverhuurder in Aalsmeer, en het leukste is natuurlijk rondvaren met mensen. We varen met onze boten onder de bruggetjes door en de smalle slootjes in, en vertellen daar uiteraard een verhaal bij. We starten bij de Historische Tuin, het tuinbouwmuseum in Aalsmeer, varen daarna onder de Uiterweg door en komen zo het plassengebied in. Het gebied is zo’n duizend hectare groot en in een uur kunnen we zo’n kwart van de Westeinderplassen laten zien. Denk daarbij aan de Grote- en de Kleine Poel, het eilandengebied, de ringvaart en Aalsmeer dorp. Daar valt veel over te vertellen, wat ik ook graag doe, want ik ben eigenlijk een verhalenverteller.’

Eilandleven

‘Er liggen ongeveer vierhonderd eilanden op de Westeinderplassen, ik heb er zelf ook één. Dat klinkt misschien gek voor een buitenstaander, hier is het heel gewoon. Ooit woonden er mensen op die eilanden, die liepen via de Westeinderdijk het gebied in, maar het gebied raakte onbewoond rond 1820. Vervolgens zijn kwekers er planten en bloemen op gaan telen. Intussen wordt nog maar een derde van die eilanden gebruikt voor tuinbouw, de rest voor recreatie of wordt behouden als natuurgebied. Ons eiland is ook afkomstig van een kweker, we hebben daar ons eigen hutje op gebouwd en organiseren daar feestjes en barbecues. Eens in de twee jaar houdt de Doopsgezinde Gemeente Aalsmeer er een kerkdienst en dan zit er opeens honderd man op je eiland, wat iedere keer heel bijzonder is.’

Veenmol

‘Op mijn eiland kom je de veenmol tegen, die sinds kort op de lijst van beschermde diersoorten staat. Het zijn zeer ingenieuze beesten en ik denk dat het gros van Nederland ze niet kent, daarom heb ik het ook aangedragen bij de documentairemakers. Het is een krekelachtig insect die een beetje op een kakkerlak lijkt, maar dan met vleugels. Met die vleugels maken ze geluid om vrouwtjes te lokken. En de naam zegt het al: veengrond is bij uitstek geschikt voor zo’n insect. Op mijn eiland ligt ook een grote rietkraag waar de veenmol dol op is. Maar je ziet ze alleen wanneer ze mijn planten eten, verder leven ze voornamelijk onder de grond. ‘s Avonds komen ze ook wel eens naar boven om de vrouwtjes te lokken met hun vleugels, waar de uilen in dit gebied, een natuurlijke vijand, weer blij mee zijn.’

Geen massa

‘Je hebt ongeveer zestig water-gerelateerde bedrijven hier, maar het is kleinschalig en dat is wat veel mensen aantrekt. Hier ben je even weg van de massa. Maar ik moet toegeven, als echte Aalsmeerder ben ik ieder jaar wel blij wanneer het najaar invalt en het rustiger wordt op de plassen. Daarna zie je een tijdlang alleen nog de diehards op het water. En in de winter is het hier ook prachtig, zeker als je er kunt schaatsen zoals in het afgelopen jaar.’

Meer ontdekken over dit bijzondere natuurgebied, ga dan naar VisitAalsmeer.nl en laat je inspireren door alles wat Aalsmeer te bieden heeft.

Een verwende vogelaar

De documentairemaker van Wild Aalsmeer is achter de schermen bijgestaan door enthousiaste locals, wat prachtige natuurscènes heeft opgeleverd. Zo ook door Herman Scholten, de voorzitter van de stichting Werkgroep Slechtvalk Aalsmeer.

Opgediende tafel

‘Zo’n twintig jaar geleden verscheen er hier plotseling een vrouwtje slechtvalk op de watertoren, die ieder jaar in het winterseizoen bleef terugkomen. In die tijd waren er maar een paar slechtvalken in Nederland, het ging lange tijd niet zo goed met de soort. Ik heb toen met een paar andere geïnteresseerden het plan opgevat dat het mooi zou zijn als je ze aan het broeden krijgt. We hebben aan de gemeente toestemming gevraagd om in de watertoren zo hoog mogelijk een nestkast te plaatsen en kwamen er na het plaatsen snel achter dat er torenvalkjes in de kast hadden gebroed. Dit hebben ze zo’n vijf jaar gedaan en toen zat er in april 2010 ineens een mannetje slechtvalk op de toren. Twee weken later werd hij vergezeld door een vrouwtje. De torenvalk, die eerder een prooi dan een concurrent voor hen is, is sindsdien uit beeld. De Aalsmeerse slechtvalken trekken niet meer weg in de winter en zijn er dus het hele jaar, en dat is vrij logisch; er vliegt zoveel over die Westeinderplassen, dat is voor hen een soort opgediende tafel.’

Watertoren

‘Vanuit het hele land komen mensen naar Aalsmeer om slechtvalken te kijken. Op veel andere locaties zitten ze hoger of zijn ze moeilijker zichtbaar, hier zijn ze goed te zien en te fotograferen vanaf de grond. Ik ben ook bestuurslid van de watertoren en geef er rondleidingen tussen juni en januari. De rest van het jaar geven we de slechtvalken de ruimte om te broeden. Maar wanneer ik dus zo’n rondleiding geef, ga ik altijd eerst naar boven om de deur naar buiten te openen. Dan wil het nog wel eens gebeuren dat ik daar een oude slechtvalk of een jong van dichtbij zie op de trans van de toren. Je moet er geluk mee hebben, maar ik ben door de jaren heen eigenlijk best wel verwend.’

Goede handschoenen

‘Ik heb slechtvalken ook in handen gehad, bijvoorbeeld bij het ringen, waardoor we ze kunnen identificeren. Eén keer is er een pas uitgevlogen jong in zijn ogen gepikt door eksters en vervolgens natgeregend, waardoor hij niet meer kon vliegen. Om het even aan te kijken met die ogen heb ik hem meegenomen naar huis. Je moet daar erg voorzichtig mee zijn en precies weten hoe je zo’n vogel moet aanpakken. Ik weet namelijk wat ze kunnen aanrichten. Zo snel mogelijk deed ik deze slechtvalk toen in een kattenkooitje en nam het mee naar mijn werkkamer thuis. Later die dag was ik daar aan het werk en kwamen mijn kinderen met een paar vriendjes binnen. Ze vroegen me wat voor raar geluid er uit het kattenkooitje kwam. Toen ik de deur op een kiertje deed en ik ze die enorme vogel van dichtbij toonde, konden die jongens hun ogen niet geloven.’

Meer ontdekken over dit bijzondere natuurgebied, ga dan naar VisitAalsmeer.nl en laat je inspireren door alles wat Aalsmeer te bieden heeft.

De beste balans volgens seringenkweker Kees Kramer

De documentairemaker van Wild Aalsmeer is achter de schermen bijgestaan door enthousiaste locals, wat prachtige natuurscènes heeft opgeleverd. Zo ook door de seringenkwekerij van Kees Kramer, die mooie herinneringen koestert aan de akkers van zijn grootvader.

Violen rapen

‘Mijn vrouw, onze twee zoons en ik runnen een seringenkwekerij aan de Uiterweg en op een aantal eilanden. Met de jaren zijn er flink wat kwekerijen verdwenen, nu zijn het er nog een stuk of twaalf. Ik heb het overgenomen van mijn opa in 1983 en heb zelfs nog wat aktes van 1880. Onze kwekerij bestaat, kortom, al zo’n honderdvijftig jaar. Ik vond het als kind heel leuk om met m’n opa naar de eilanden te gaan. In die tijd teelden ze niet alleen seringen, maar waren er ook akkers met violen. Mijn opa ging dan violen rapen, die stopte hij in bakken en die moest ik als tienjarige naar de kant sjouwen. Dat herinner ik me nog heel goed, dat was een mooie tijd.’

Vele gezichten

‘Voor de documentaire zijn onze zoons met de filmploeg op pad geweest, en hebben ze op een van de akkers en in een kas gefilmd. Dat is ons werkgebied en ik kom er nu dagelijks. Ik hoef gelukkig niet met m’n auto naar m’n werk, ik pak de boot, dus geen files voor mij. Het oogsten van onze seringen is overigens een complex en jarenlang proces. Een bijzonder moment tijdens de oogst vind ik wanneer de eerste bloemen in de kas in het najaar opengaan. En wat ook een mooi gezicht is, is wanneer we een akker in het najaar hebben leeggehaald, de grond in de winter hebben bewerkt en in het voorjaar de struiken worden terug gepoot. Als het dan frisgroen begint uit te lopen, is dat werkelijk prachtig om te zien.’

Balans

‘Ik hoop dat we voldoende variatie houden in dit plassengebied met enerzijds de natuureilanden, anderzijds recreatie en daarnaast de seringenteelt en overige tuinbouw. Dat is volgens mij een combinatie die je ook nergens anders treft in Nederland. Het is te hopen dat het ook in balans blijft, wat volgens mij een vereiste is voor het in standhouden van zo’n gebied. Als het compleet zou uitslaan naar recreatie, zou dat enorm zonde zijn.’

Aanrader

‘De Historische Tuin raad ik bezoekers ten zeerste aan. Het laat namelijk zien hoe het er hier vroeger aan toe ging, hoe Aalsmeer groot geworden is door allerlei teelten en hoe de bloemenveilingen werden gehouden. Naast dat het een museum is, telen ze er ook nog van alles, dus dat is bijzonder om van dichtbij te zien. En uiteraard ontbreekt het er niet aan seringen.’

Meer ontdekken over dit bijzondere natuurgebied, ga dan naar VisitAalsmeer.nl en laat je inspireren door alles wat Aalsmeer te bieden heeft.